Są sytuacje językowe, w których powszechny sposób wymawiania konkretnych słów różni się od poprawnej formy ich zapisu. Prowadzi to do powstawania błędów w pisowni. Kilka takich przykładów już omówiliśmy i wyjaśnialiśmy w naszym słowniku. Zagwozdka czy zagwostka? Prośba czy proźba? Mowa ma jednak wpływ na to, jak rozwija się język, stąd systematycznie kolejne formy wymawiania słów, stają się regułą uznawaną także w słowie pisanym. Czy w tym przypadku też tak jest? Przezroczysty czy przeźroczysty? Która z tych form jest poprawna?
W tym wypadku zasady pisowni w języku polskim są dla piszących łaskawe. Otóż obie formy są poprawne i można je stosować. Niezaleźnie zatem od tego czy zapiszemy „przezroczysty” czy „przeźroczysty” – tekst będzie poprawny pod względem ortograficznym. Warto jednak pamiętać o tym, że w słowie pisanym istotna jest konsekwencja, o której wspominaliśmy tu , a więc kiedy w wypowiedzi pojawi się „przezroczystość”, to niech ona już w nim zostanie. Mieszanie poprawnych, ale różnych form zapisu, może bowiem wprowadzać bałagan i sprawiać, że tekst będzie niechlujny.
Sam przymiotnik „przezroczysty” i „przeźroczysty” oznacza dosłownie coś, co przepuszcza światło/obraz/widok. Pozwala dostrzec coś, co znajduje się po drugiej stronie. To w znaczeniu dosłownym. Rzadziej bowiem, ale jednak, wykorzystuje się go do opisania np. stanu zdrowia – złej kondycji kogoś lub też cech jego charakteru, choć to ostatnie pojawia się już naprawdę rzadko we współczesnym języku.
Przykłady:
Ważne, aby materiał wierzchni był przezroczysty tak, by odsłaniał wzór umieszczony pod spodem.
Szklany, przeźroczysty front elewacji, pozwala na odpowiednią ilość światła przez cały dzień.
Źle się poczuł i był niemal przezroczysty, kiedy odwożono go do lekarza.